Wat is de eerste bestemming na de dood?
Er zijn twee basisbronnen in de Islam. Namelijk het boek (de Qur'ān) en de overleveringen van de profeet (saw). Hoewel de situatie waarmee de zielen van de doden –vanaf de dood tot de wederopstanding– geconfronteerd zullen worden niet openlijk in de Qur'ān staat, treffen we deze aan in de overleveringen van de profeet (saw). Een van die overleveringen bijvoorbeeld luidt als volgt:
Echter zijn er eveneens bepaalde verzen die naar het leven van de zondige zielen –na de verwezenlijking van de dood– verwijzen. En een van die verzen luidt als volgt:
Wanneer de dood tot een van hen komt, zegt hij: Mijn Heer! Stuur mij terug, zodat ik goede werken kan verrichten voor wat ik heb achtergelaten. Nee! Het is niet meer dan een woord dat hij spreekt. Voor hen bevindt zich een scheiding (berzah) tot de dag waarop zij zullen herrijzen.[2]
De term berzakh die in dit vers voorkomt, verwijst naar ālem-ul berzakh. Ālem-ul berzakh is de eerste bestemming na de dood. De letterlijke betekenis van berzakh is een obstakel tussen twee voorwerpen, een sluier en een scheidslijn. In de islamitische literatuur is ālem-ul berzakh gedefinieerd als een rijk waarin de zielen van de overledenen wachten tot de wederopstanding.
Daardoor kunnen wij ālem-ul berzakh als de wachtkamer van het hiernamaals beschouwen. Onze profeet (saw) heeft verkondigd dat het graf ofwel een tuin uit de tuinen van het paradijs is of een kuil uit de kuilen van de hel,[3] waarmee hij het bestaan van ālem-ul berzakh bekendmaakt en ons laat weten waarop het lijkt. Bovendien worden aan de doden vragen gesteld in ālem-ul berzakh en afhankelijk van de antwoorden zal de ondervraagde ofwel plezier ofwel kwelling ervaren. ‘Wie is jouw Heer? Wat is jouw religie? Wie is jouw profeet?’ zijn de eerste vragen waarop de doden antwoord zullen moeten geven. En Munkar en Nakīr zijn de namen van de twee engelen die hen deze vragen zullen stellen.[4]
Dat wil zeggen dat wanneer de dode in het graf wordt gelegd, deze twee engelen komen en de dode als eerste vragen naar zijn Heer, religie en profeet. De geleerden van ahl as-soenna zijn het erover eens dat deze vragen uit de kwesties aangaande de geloofswaarheden zullen zijn. De gelovigen die in het wereldse leven de tevredenheid van Allah hebben verworven, zullen deze vragen zeer makkelijk beantwoorden. Nadat de ondervraging voorbij is, wordt ālem-ul berzakh voor hen in een tuin van het paradijs veranderd waarin ze tot de ondergang van de wereld tevredenstellend wachten. Degenen die niet in Allah geloven daarentegen kunnen deze vragen niet beantwoorden waardoor ālem-ul berzakh voor hen tot een kuil uit de kuilen van de hel wordt getransformeerd. De kleinschalige voorbeelden van de kwellingen die ze in het hiernamaals zullen ervaren zullen ze in ālem-ul berzakh ervaren.
Na de ondervraging die in het graf zal geschieden, zal aan degenen die goede daden in de wereld hebben verricht, worden gezegd: Slaap als bruiden. De bruid slaapt lekker als zij wordt geliefkoosd. Ze slapen als bruiden totdat Allah hen uit deze slaap wekt.[1]